Đấu thầu là gì? Đặc điểm và các hình thức đấu thầu hiện hành 2024

Đấu thầu không còn xa lạ với các doanh nghiệp. Tuy nhiên, với những thay đổi liên tục của pháp luật, việc nắm bắt các loại hình đấu thầu hiện hành năm 2024 là vô cùng quan trọng. Bài viết này Hải Hà Medical sẽ giúp bạn cập nhật những thông tin mới nhất, hỗ trợ bạn đưa ra quyết định đúng đắn.

1. Đấu thầu là gì?

Đấu thầu là một quá trình cạnh tranh để giành được một hợp đồng cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc thực hiện một công trình nào đó. Trong quá trình đấu thầu, các nhà thầu sẽ đưa ra những đề nghị về giá cả, chất lượng và điều kiện thực hiện hợp đồng. Cơ quan hoặc tổ chức có nhu cầu sẽ đánh giá các đề nghị này và lựa chọn nhà thầu có đề nghị tốt nhất để ký kết hợp đồng.

Tại sao phải đấu thầu?

Đấu thầu là một cơ chế cạnh tranh lành mạnh, nhằm lựa chọn nhà thầu phù hợp nhất cho một dự án. Mục tiêu của đấu thầu là đảm bảo tính hiệu quả, công bằng, minh bạch trong quá trình lựa chọn nhà thầu, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Đấu thầu không chỉ đảm bảo về mặt tài chính mà còn về chất lượng, tiến độ thực hiện dự án. Để đạt được mục tiêu này, đấu thầu tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu tham gia, cạnh tranh công bằng, minh bạch. Các dự án đầu tư công thường yêu cầu phải tổ chức đấu thầu để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng vốn nhà nước.

2. Đặc điểm của đấu thầu

Thứ nhất, đấu thầu là một hoạt động thương mại mang tính cạnh tranh cao, nhằm xác định nhà thầu có năng lực và đề xuất hấp dẫn nhất. Bên mời thầu tìm kiếm đối tác cung cấp hàng hóa, dịch vụ với chất lượng tốt nhất và giá cả hợp lý nhất, trong khi các bên dự thầu cạnh tranh để giành được hợp đồng, qua đó tối đa hóa lợi nhuận

Thứ hai, đấu thầu là giai đoạn tiền đề không thể thiếu trước khi ký kết hợp đồng. Mục tiêu cuối cùng của đấu thầu là tìm ra nhà cung cấp đáp ứng tốt nhất nhu cầu của bên mời thầu và ký kết hợp đồng mua bán, cung ứng dịch vụ hoặc xây dựng công trình. Quá trình đấu thầu giúp đảm bảo tính minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả trong quá trình mua sắm. Sau khi đấu thầu, hai bên sẽ tiến hành đàm phán và ký kết hợp đồng, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực hiện hợp đồng.

Thứ ba, quá trình đấu thầu chủ yếu có sự tham gia của hai bên là bên mời thầu và các nhà thầu. Bên mời thầu là đơn vị có nhu cầu mua sắm, còn nhà thầu là những tổ chức, cá nhân cung cấp hàng hóa, dịch vụ. Tùy thuộc vào tính chất của dự án, có thể có sự tham gia của các tổ chức tư vấn hoặc đại lý đấu thầu chuyên nghiệp, những đơn vị này sẽ hỗ trợ các bên trong quá trình đấu thầu.

Thứ tư, hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu là hai loại văn bản pháp lý quan trọng trong quá trình đấu thầu. Hồ sơ mời thầu là cơ sở để các nhà thầu hiểu rõ yêu cầu của bên mời thầu và xây dựng hồ sơ dự thầu của mình. Hồ sơ dự thầu phản ánh năng lực và phương án thực hiện của nhà thầu. Cả hai loại hồ sơ này đều có giá trị pháp lý và là cơ sở để ký kết hợp đồng.

Thứ năm, giá gói thầu là một yếu tố quan trọng trong quá trình đấu thầu. Giá gói thầu được bên mời thầu xác định dựa trên khả năng tài chính và nhu cầu của dự án. Các nhà thầu sẽ đưa ra giá đề xuất của mình và giá này sẽ được so sánh với giá gói thầu cùng với các yếu tố khác như chất lượng, năng lực, kinh nghiệm để đánh giá và lựa chọn nhà thầu trúng thầu.

3. Các hình thức đầu thầu hiện hành 2024

3.1 Phương thức lựa chọn nhà thầu là gì?

Phương thức lựa chọn nhà thầu là cách thức tổ chức và tiến hành đấu thầu gói thầu đó, có 4 phương thức lựa chọn nhà thầu theo như sau:

Phương thức đấu thầu được hiểu là cách thức bên mời thầu tiến hành để lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư. Hiện tại có tất cả 4 phương thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư phổ biến được sử dụng nhiều trong các cuộc đấu thầu, được quy định trong Luật đấu thầu 2023 , cụ thể:

• Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ
• Phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ
• Phương thức hai giai đoạn một túi hồ sơ
• Phương thức hai giai đoạn hai túi hồ sơ

 

3.2 Hình thức đấu thầu là gì? Các hình thức hiện hành 2024

Khác với phương thức đấu thầu, “Hình thức đấu thầu” đề cập đến cách thức tổ chức và tiến hành một cuộc đấu thầu. Nó bao gồm các quy định về:

• Số lượng nhà thầu tham gia: Đấu thầu rộng rãi (mở cửa cho tất cả các nhà thầu), đấu thầu hạn chế (chỉ dành cho một số nhà thầu được mời),…
• Cách thức nộp hồ sơ: Nộp trực tiếp, nộp qua mạng,…
• Tiêu chí đánh giá: Giá, kỹ thuật, kinh nghiệm,…
• Thời gian thực hiện các giai đoạn: Công bố thông tin, nộp hồ sơ, mở thầu,…

Căn cứ Điều 20 Luật Đấu thầu 2023, các hình thức lựa chọn nhà thầu áp dụng từ ngày 01/01/2024 được quy định như sau:

(i) Các hình thức lựa chọn nhà thầu bao gồm:

– Đấu thầu rộng rãi;

– Đấu thầu hạn chế;

– Chỉ định thầu;

– Chào hàng cạnh tranh;

– Mua sắm trực tiếp;

– Tự thực hiện;

– Tham gia thực hiện của cộng đồng;

– Đàm phán giá;

– Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.

(ii) Trường hợp phát sinh hình thức lựa chọn nhà thầu khác quy định tại đoạn (i) nêu trên, có tính ưu việt, sử dụng phương tiện điện tử tiến bộ, hiện đại, chính phủ quy định về hình thức, quy trình, đối tượng phù hợp với tính năng mới của Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, bảo đảm mục tiêu cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong đấu thầu.

Ở phạm vi bài viết này, Hải Hà Medicalxin được chia sẻ 2 thông tin về 2 hình thức phổ biến là “3.3 Đấu thầu rộng rãi” và “3.4 Đấu thầu hạn chế”. Các hình thức còn lại xin mời bạn đọc đón đợi ở các bài viết tiếp theo.

3.3 Đấu thầu rộng rãi

Căn cứ Điều 21 Luật Đấu thầu 2023, đấu thầu rộng rãi là hình thức lựa chọn nhà thầu trong đó không hạn chế số lượng nhà thầu tham gia.

• Hình thức này nhằm đảm bảo tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu tham gia, qua đó lựa chọn được nhà thầu có năng lực và giá cả hợp lý nhất.
• Đấu thầu rộng rãi được áp dụng đối với tất cả các gói thầu, trừ các điều 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 và 29 của Luật này. Các trường hợp ngoại lệ thường bao gồm các gói thầu có tính chất đặc thù, cấp bách, hoặc các gói thầu liên quan đến an ninh quốc phòng. Trong trường hợp không áp dụng đấu thầu rộng rãi, phải có quyết định bằng văn bản giải trình rõ lý do và người chịu trách nhiệm.

3.4 Đấu thầu hạn chế

Căn cứ Điều 22 Luật Đấu thầu 2023, đấu thầu hạn chế là hình thức lựa chọn nhà thầu trong đó chỉ có một số nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói thầu được mời tham dự.

Hình thức này được áp dụng nhằm đảm bảo chất lượng và tính đặc thù của gói thầu, trong trường hợp chỉ có một số nhà thầu đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật cao. Đấu thầu hạn chế được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Gói thầu có yêu cầu kỹ thuật cao hoặc kỹ thuật có tính đặc thù mà chỉ có một số nhà thầu đáp ứng được.
• Các dự án được tài trợ vốn từ nước ngoài, theo yêu cầu của nhà tài trợ.

Các trường hợp ngoại lệ này thường liên quan đến các công nghệ mới, thiết bị chuyên dụng, hoặc các dự án có yêu cầu bảo mật cao

---

Tham quan nhà xưởng & nhận tư vấn: